Vatan KIRIM Dilde, Fikirde, İşte Birlik!
Abdullah Abiloğlu Lâtifzâde 1890 yılında Akmescit’te doğdu. Küçük yaşta öksüz kalan şair, dayısının yanında yaşadı. Yerli rüştiyede okuyan şair daha sonra lisenin yedinci sınıfına girerek tahsiline devam etti. 1909 yılında İstanbul’da ve üç yıl Ufa’da “Galiya” medresesinde öğrenim gördü.
1905-1917 yılları arasında Çar ordusunda erbaş olarak hizmet ederken I. Dünya Savaşına katıldı. 1920’li yıllara kadar şehir ve köylerde öğretmenlik yaptı. Sovyetler döneminde Halk Maarif Komiserliğinde çalıştı. 1928-1931 senelerinde Moskova’da Güzel Sanatlar Akademisinde okudu. 1935-36 senelerinde Kırım Pedagoji enstitüsünde doçent olarak görev yaptı. 1938’de milliyetçilikle suçlanarak kurşuna dizildi.
Lâtifzâde’nin ilk şiirlerinden olan “Hayal-Ömür” 1910 yılında neşredildi. Şiirlerinde öğretmen mizacı daima hissedilen şairin “Ber!” ve “Kurtarınız Ölümden!” gibi şiirleri 1921 yılında yaşanan açlığı anlatır. “Şairge” (1923), “Ahır Zaman Kuşu” (1923), “Akinga” (1923) gibi şiirleri Kırım Türklerinin hürriyeti ve yeni hayat tarzına uyum sağlamaları gibi konuları işler.
1920 yıllarının ikinci yarısında A. Lâtifzâde “Hayırsız Tüş” manzumesini yazdı. 1928’de “Yañı Saz” isimli şiir kitabını Akmescit’te lâtin harfleriyle neşretti. Lâtifzâde’nin Kırım Türklerinin edebiyat tarihi ile ilgili makaleleri, monografisi önemlidir.
Kaynak: Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi Kırım Türk – Tatar Edebiyatı 13. Cilt
