Abdürreşîd Mehdî
(1880-1912) Tatar siyaset ve fikir adamı. Hakan KIRIMLI. Kırım’ın kuzeyindeki Or (Perekop) bölgesinde fakir bir köylü ailesinin oğlu olarak dünyaya geldi. Amcasının yardımıyla, Kırım Tatar çocuklarını Ruslaştırmak için Ruslar tarafından Akmescid’de açılmış olan Tatar Öğretmen Okulu’nda öğrenim gördü ve 1902’de buradan mezun oldu. Karasubazar’a yerleşerek öğretmenlik yapmaya başladı. İnkılâpçı ve …
Devamı »Karasubazar
Hakan KIRIMLI. Kırım Muhtar Cumhuriyeti’nde aynı adı taşıyan yönetim biriminin merkezidir. Şehir adını aldığı Büyük Karasu çayı kıyısında bulunmaktadır. Karasubazar adıyla en geç XIII. yüzyıldan itibaren bir yerleşim yeri olarak mevcut olduğu bilinmektedir. Adından da anlaşıldığı gibi şehir ticaret yolları üzerinde önemli bir pazar yeriydi. Karasubazar’ın asıl yükselişi Kırım Hanlığı …
Devamı »Kırım – Rus İdaresi Dönemi
Hakan KIRIMLI. 1783’te Kırım’ı ilhak eden Rusya burada askerî bir idare kurdu. Bunun yanında ülkenin iktisadî kaynaklarının, nüfusunun, sosyal yapısının ve ahalisinin hayat tarzının tesbiti için eski hanlık yöneticilerinden bazılarının da görevlendirildiği geçici bir Kırım mahallî hükümeti tesis edildi. Gereken verilerin toplanmasıyla bu geçici idare vazifesini tamamladı ve 1784 başlarında …
Devamı »Tarihin Satır Arası – 3.Bölüm | Göç Tarihi
Konu: Göç Tarihi Konuk: Prof. Dr. Ömer Turan – Prof. Dr. Hakan Kırımlı Ezberlenmiş şemaların ötesinde, objektif, analitik, alternatif bir tarih programı… İslam coğrafyasının zihin haritası, gündemdeki tartışmaların tarihi arka planı ve çok daha fazlası Doç. Dr. Akif KİREÇÇİ’nin sunumu ile Tarihin Satır Arası’nda.
Devamı »Mesud Geray Sultan’ın Hikâyesi
KIRIM HARBİ’NDE KIRIM HANEDÂNINDAN BİR SULTAN: MESUD GERAY SULTAN’IN HİKÂYESİ Hakan KIRIMLI. Kırım Hanlığı’nın hükümdar hanedânı olan Gerayların Cengiz Han soyundan indiğine inanılır. Bu özelliği ile Geray hanedânı XVIII. yüzyıl sonlarına kadar, hatta ondan sonraları da İslâm âleminin en önemli ve meşruiyeti tartışılmaz hanedânlarından biri olarak görülmüş, bu meyanda Osmanlı …
Devamı »Diaspora’daki Köylerimizden: Gökeşme Köyü
Hakan KIRIMLI. Kırşehir’in Kaman ilçesine bağlı olan Gökeşme köyü Orta Anadolu’nun Kirim Tatar yerleşimine sahne olmuş köylerinden biridir. Kaman’a 15 km. uzaklıktaki köy, ilçe merkezine stabilize bir yol ile bağlanmaktadır. Gökeşme köyünün Kırım Tatar muhacirleri tarafından kurulduğu kesin olmakla birlikte, köy kurucularının aslen Kırım’ın neresinden oldukları ve kuruluş tarihi bilinmemektedir. …
Devamı »Kocaeli Havâlisine Kırım Tatar Muhacir İskânları
Hakan KIRIMLI. Uzun ve kanlı mücadelelerden sonra 1783 yılında Kırım Hanlığı yıkılarak, toprakları Rusya İmparatorluğu tarafından ilhak edildi. Bu andan itibaren, Kırım’ın yerli halkı olan Kırım Tatarları Rusya idaresi tarafından kendi vatanlarında istenmeyen unsurlar olarak görüldü. Uygulanan kolonizasyon politikalarına bağlı olan sosyal, siyasî, idarî ve ekonomik baskılar neticesinde, hanlığın ortadan …
Devamı »Kırım Tatarları ve Türkiye
Doç. Dr. Hakan KIRIMLI. Bilinen tarihî, dinî, etnik, linguistik ve coğrafî bağlara ilâveten Kırım’ın ve Türkiye’nin Müslüman Türk halkları arasındaki ilişkiler 1783’de Rusya’nın Kırım’ı işgalini müteakip yeni özellikler göstermeye başladı. Herşeyden önce, Kırım’dan Türkiye’ye XIX. yüzyıl boyunca ardı arkası kesilmeksizin devam eden göçler öylesine anormal bir tablonun doğmasına yol açtı …
Devamı »Kırım’dan Türkiye’ye Kırım Tatar Göçleri
Doç Dr. Hakan KIRIMLI. Kırım’dan Türkiye’ye kitle göçleri, esas olarak 1783’de Kırım Hanlığı’nın ortadan kaldırılarak Rusya İmparatorluğu’nun Kırım’ı ilhâkını müteakip gerçekleşmiştir. Bununla birlikte, 1783 öncesinde de Kırım’dan Osmanlı topraklarına pek bilinmese de, azımsanmayacak boyutlarda göçler olmuştur. Bugünkü Türkiye Cumhuriyeti arazisi üzerinde Kırım’dan gayet eski tarihlerde gelmiş insanlara ait muhafaza edilebilmiş …
Devamı »