İsmail Bey Gaspıralı Müzesi

Bahçesaray‘da Hansaray’dan Zincirli Medrese’ye giderken Tahtalı Camii’ni 150 metre kadar geçtikten sonra, yolun sol tarafında yer almaktadır. Taş binanın giriş katı idari bölüm ve depolar, ikinci katında ise İsmail Bey Gaspıralı Müzesi yer almaktadır.

İsmail Bey Gaspıralı hayatı boyunca “Dilde, Fikirde, İşte Birlik” şiarı etrafında yürüttüğü çalışmaların neticesinde, Türk Dünyasında aydınlanma hareketini başlatmış ve sağlam temeller üzerinde ilerlemesinin fikrî alt yapısını oluşturmuştur. Bu bağlamda çeşitli kitaplar yayınlamış, gazete ve dergiler (Tercüman, Alem-i Nisvan, Alem-i Sıbyan, Ha Ha Ha ve Tonguç) çıkarmış ve özellikle tercüman gazetesinin Türk Dünyasının genelinde okunabilmesi için o dönem şartlarında muazzam bir dağıtım ağı kurmuştur.

İşte, ilk baskısını 22 Nisan 1883’te yapan Tercüman gazetesinin basıldığı matbaa binası, günümüzde İsmail Bey Gaspıralı Müzesi olarak faaliyet göstermektedir. Işığını bütün Türk ve İslâm dünyasına yayan bu gazetenin basıldığı yer artık Gaspıralı müzesi olmuş, ziyaretçilerini beklemektedir.

1944 Kırım Tatar sürgününden sonra bu binaya yerleştirilen Rus asıllı aileler, Kırım Derneği Genel Merkezi tarafından satın alınan yeni evlere nakledilmiş ve bu tarihi bina, ciddi bir restorasyon çalışmasının ardından, müze haline getirilerek Kırım Tatarlarına armağan edilmiştir.

Müzenin dışarıdan görünüşü başarılı bir restorasyon çalışmasının yapıldığını açıkça göstermektedir. Bu haliyle bina özellikle Türkiye’den gelen turistlerin ilgisini çekmektedir.

Fotoğraf: Özgür Karahan , Mayıs 2003

Fotoğraf: Özgür Karahan , Mayıs 2003